Dekolonisatie

In de jaren 60 raakte Afrika gedekoloniseerd. Landen als Kenia (1963), Tanzania (1964), Malawi (1964) en Zambia (1964), kregen hun onafhankelijkheid. Portugal hield vast aan haar koloniën Angola en Mozambique. Maar na de Anjerrevolutie van 1974, kwam onafhankelijkheid ook voor deze landen in zicht. Direct na de Anjerrevolutie had in Mozambique het FRELIMO de macht al feitelijk overgenomen. Maar 25 juni 1975 was voor Mozambique de officiële onafhankelijkheidsdag.

FRELIMO poster

In tegenstelling tot de voormalige Britse koloniën, was de onafhankelijkheid van Mozambique eigenlijk ontstaan door een machtsvacuüm in Portugal. Er had geen normale machtsoverdracht plaats gevonden. Veel van de 250.000 Portugezen waren in 1974 al snel weg getrokken. En de laatste werden gesommeerd om binnen 24 uur het land te verlaten. Ze mochten slechts 20 KG bagage meenemen. Toen wij 3 maanden na de onafhankelijkheid van Mozambique, het land wilden in reizen, werd de grens bewaakt door jongens van 14 met Russische machinegeweren. Er was geen functionerend overheidsapparaat meer. Toen we later door de stad Tete aan de Zambezierivier reden, zagen we dat de stad ook daadwerkelijk hals over kop verlaten was. Het was een spookstad geworden.

Mozambique soldiers

De problemen in dit soort landen zijn altijd het zelfde en spelen tot op de dag van vandaag in de meeste landen nog steeds.

Verkiezingen verlopen steeds langs de tribale scheidslijnen in een land. Er wordt dus overeenkomstig de stam gestemd. Daarbij wordt er niet in toekomstige coalities gedacht maar probeert de ene partij de andere, al of niet met geweld of intimidatie, te verslaan. Op zijn best is er dan een één partijen staat met een vleugje democratie. Maar niet zelden ontwikkelen zich dictaturen zoals in Zimbabwe of Malawi. Of er ontstaat een burgeroorlog zoals die in 1977 in Mozambique uitbrak en 15 jaar duurde. Feitelijk ontbreekt er een democratische rechtstaat.

Het andere probleem is dat dergelijke landen altijd op communistische, marxistische of socialistische leest werden geschoeid. Daartoe vaak nog aangemoedigd door de voormalige kolonisator. Iedere welvaartsontwikkeling wordt dan in de kiem gesmoord. Wie wil weten waarom dat zo is vindt hier meer informatie. En anders zijn de voormalige USSR of Cuba mooie voorbeelden als het gaat om de welvaartsontwikkeling langs dergelijke ideologische lijnen.